Gisteren vond in Den Haag een rondetafelgesprek plaats over de bouwopgave de komende jaren. Daarbij ging het onder meer over de noodzaak om meer woningen te bouwen en duurzamer te bouwen. Illya Soffer, directeur van Ieder(in) – de koepelorganisatie van mensen met een beperking en chronisch zieken, wil dat duurzaam bouwen wordt gecombineerd met toegankelijk bouwen.
Uit cijfers van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) blijkt dat van alle volwassen zelfstandig wonende Nederlanders ruim een derde een gezondheidsbeperking heeft. 24% heeft een lichamelijke beperking. Bijna 16% van de volwassen Nederlanders ontvangt zorg en ondersteuning. Dat komt neer op ruim 2 miljoen mensen. Het gaat hierbij niet alleen over ouderen. Natuurlijk van de 75-plussers ontvangt maar liefst 40% zorg of ondersteuning. Maar in de leeftijdsgroep tot 35 jaar krijgt ook 10% zorg of ondersteuning (veelal van mantelzorgers). Dat zijn jonge mensen met een beperking die een heel leven en veel woonjaren voor zich hebben. Gemiddeld wonen er 2,17 personen in een huishouden/woning (CBS cijfers). Dit betekent dan dat de kans dat in een willekeurige woning iemand met een lichamelijke beperking woont, ruim 40% is. Tot slot benoemt het SCP-onderzoek de oververtegenwoordiging van lagere inkomens bij de groep die zorg en ondersteuning krijgt.
Noodzaak
Ieder(in) herkent de cijfers. Mensen met een beperking of chronische ziekte hebben minder kansen op de arbeidsmarkt, ze hebben vaker een uitkering of laag inkomen en ze maken extra kosten voor zorg. Ze zijn vaak aangewezen op sociale huur. De cijfers van CBS laten de noodzaak zien van inclusief denken bij de bouwopgave. Dat wordt ondersteund door het VN-verdrag voor mensen met een beperking dat het recht op zelfstandig wonen en leven in de maatschappij benoemt. Dit verdrag heeft Nederland vorig jaar geratificeerd. Voor het wonen in de maatschappij zijn geschikte, toegankelijke woningen nodig en gebouwen waarin mensen met een beperking hun weg kunnen vinden of kunnen werken.
De bouwopgave
Het regeerakkoord zegt: “Er moeten meer betaalbare huurwoningen in de vrije sector komen.” Dit gaat over huurwoningen met een huur hoger dan € 710,-, voor veel mensen niet betaalbaar. Mensen met een beperking zijn door een laag inkomen vaak aangewezen op een sociale huurwoning. In dat segment van de woningvoorraad is in veel gemeenten een tekort, en specifiek aan goed toegankelijke woningen. Bovendien zijn de huren in de vorige kabinetsperiode fors gestegen. Een recent onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving toont aan dat de groep die aangewezen is op sociale huur nog groter is dan tot nu toe werd aangenomen. Verder blijkt dat ongeveer 28% van de middeninkomens geen huur van € 700 of meer kan betalen. Deze huishoudens zouden ook voor sociale huur in aanmerking moeten komen.
Steviger inzetten op sociale huurwoningen
Toch wil het kabinet geen uitbreiding van het aantal sociale huurwoningen. Dat vindt Ieder(in) verontrustend. Zij ziet dat het nu al veel jongeren met een beperking niet lukt om de stap naar zelfstandig wonen te zetten, want de woningen zijn er niet of zijn niet betaalbaar. Daar komt nog bij dat steeds meer ouderen behoefte hebben aan toegankelijke woningen. Ieder(in) wil dat er steviger wordt ingezet op de bouw van betaalbare, sociale huurwoningen. Maar de vraag daarbij blijft hoe men meeweegt wat de burger nodig heeft voor kwaliteit van leven? Weten ze bijvoorbeeld wel dat kleinschalige, lokale ouderinitiatieven een enorme bijdrage leveren aan de kwaliteit van leven van jongeren met een verstandelijke beperking of psychische aandoening? Gaan ze voorkomen dat mensen die gezondheidsproblemen en beperkingen krijgen, moeten verhuizen en hun vertrouwde omgeving moeten verlaten? Gaan ze zorgen dat de gebouwde omgeving zo wordt ingericht dat ook de groeiende groep slechtzienden er veilig hun bestemming kunnen vinden?
Duurzaam
Duurzaam/energiezuinig bouwen krijgt terecht veel aandacht. Er zijn concrete doelstellingen met ambitie voor verduurzaming geformuleerd. Maar tegelijkertijd ligt er een grote opgave voor het toegankelijk maken van woningen en gebouwen, ook in de bestaande voorraad. Woningcorporaties zouden gelijktijdig het verbeteren van duurzaamheid én toegankelijkheid van wooncomplexen moeten aanpakken. Zo kan op beide terreinen vooruitgang worden geboekt.
Dit bericht heeft 0 reacties